Aυτοεκτίμηση
Aυτοεκτίμηση είναι η υποκειμενική αντίληψη του ατόμου για τον ίδιο του τον εαυτό. Aφορά την συναισθηματική πλευρά του ατόμου και συμπεριλαμβάνει την έννοια της αυτοεικόνας, της αυτοαντίληψης και της αυτογνωσίας. Αυτοεκτίμηση είναι η αντίληψη που έχουμε για τις δυνατότητές μας, τις ικανότητές μας, τα ταλέντα μας, την εμφάνισή μας , τα συναισθήματά μας.
Η αυτοεκτίμηση δεν είναι κάτι σταθερό και αμετάβλητο αλλά αντίθετα μια δυναμική διαδικασία που ξεκινά από την παιδική ηλικία, επηρεάζεται και διαμορφώνεται μέσα από το οικογενειακό, σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον, μέσα από τις εμπειρίες του ατόμου καθώς και μέσα από τις επιτυχίες και αποτυχίες του κατά την διάρκεια της ζωής του.
επιτυχίες
Αυτοεκτίμηση = --------------- ( William James)
Φιλοδοξίες / Προσδοκίες
Η αυτοεκτίμηση είναι, σύμφωνα με τον W.James, ίση με το πηλίκο των επιτυχιών και των προσδοκιών του ατόμου.Μπορεί να ενισχυθεί είτε με τη μείωση των προσδοκιών είτε με την αύξηση των επιτυχιών του ατόμου.
Ένα άτομο μπορεί να έχει υψηλή, χαμηλή ή μέτρια αυτοεκτίμηση. Μπορεί να έχει υψηλή αυτοεκτίμηση σε έναν τομέα της ζωής του και χαμηλή σε κάποιον άλλον. Kαθώς, όπως προαναφέρθηκε, η αυτοεκτίμηση ειναι μια δυναμική διαδικασία και όχι κάτι το αμετάβλητο, ένα άτομο με υψηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να αποκτήσει χαμηλή αυτοεκτίμηση μετά από μια δύσκολη περίοδο στη ζωή του όπως ένας χωρισμός, ένας θάνατος ή ύστερα από την απώλεια της εργασίας του. Στην πορεία, ωστόσο, μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα συναισθήματα, τις πεποιθήσεις και τις εσωτερικές συγκρούσεις του και να ξαναβρεί την υψηλή αυτοεκτίμησή του.
Η θετική στάση και τα θετικά συναισθήματα συμβάλλουν στην δημιουργία υψηλής αυτοεκτίμησης , ενώ οι αρνητικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα ρίχνουν την αυτοεκτίμηση του ατόμου.
Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση
- Είναι αυτόνομα
- Αναγνωρίζουν τα ταλέντα και τις ικανότητές τους
- Αποδέχονται την εποικοδομητική κριτική
- Θέτουν υγιή όρια
- Εκφράζουν τις ανάγκες τους
- Νιώθουν καλά με τον εαυτό τους
- Θέτουν υψηλούς, ρεαλιστικούς στόχους
- Ρισκάρουν
- Αποδέχονται την αποτυχία και μαθαίνουν από αυτήν
- Έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους
- Διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα συναισθήματα τους
- Δημιουργούν υγιή και αρμονικές διαπροσωπικές σχέσεις
- Είναι αληθινοί στα συναισθήματά τους
Τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Δημιουργούν σχέσεις εξάρτησης
- Δεν αναγνωρίζουν τις ικανότητες τους
- Μιλούν μειονεκτικά για τον εαυτό τους
- Δεν αποδέχονται την κριτική αλλά οι ίδιοι ασκούν σκληρή κριτική στους άλλους
- Θέτουν χαμηλούς στόχους
- Δεν μπορούν να δεχτούν τις αποτυχίες τους και στεναχωριούνται υπερβολικά
- Έχουν δυσκολία στη δημιουργία αρμονικών σχέσεων
- Δυσκολεύονται στην έκφραση και διαχείριση των συναισθημάτων τους
- Δεν εκφράζουν τις ανάγκες τους
Η διαδικασία ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης απαιτεί μακροχρόνια προσπάθεια. Ο Life Coach μπορεί, με την χρήση κατάλληλων τεχνικών και εργαλείων, να διευκολύνει την όλη διαδικασία ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πίστη, η δέσμευση και η θέληση για αλλαγή!
Παρατίθεται ένα test μέτρησης της αυτοεκτίμησης .
H κλίμακα αυτοεκτίμησης Rosenberg
|
Συμφωνώ απόλυτα |
Συμφωνώ |
Διαφωνώ απόλυτα |
Διαφωνώ |
1. Γενικά είμαι ικανοποιημένος από τον εαυτό μου |
|
|
|
|
2. Μερικές φορές δεν είμαι καθόλου καλός
|
|
|
|
|
3. Νομίζω ότι σαν άτομο έχω κάποια καλά χαρακτηριστικά γνωρίσματα |
|
|
|
|
4. Είμαι σε θέση να κάνω πράγματα τόσο καλά όσο και οι 30 άλλοι άνθρωποι
|
|
|
|
|
5. Αισθάνομαι ότι δεν έχω πολλά πράγματα για τα οποία θα μπορούσα να είμαι περήφανος
|
|
|
|
|
6. Αισθάνομαι άχρηστος μερικές φορές
|
|
|
|
|
7. Αισθάνομαι ότι είμαι πρόσωπο που αξίζω, τουλάχιστον τόσο όσο οι άλλοι
|
|
|
|
|
8. Νομίζω ότι θα έπρεπε να έχω περισσότερο σεβασμό για τον εαυτό μου
|
|
|
|
|
9. Το μόνο που σκέφτομαι είναι ότι είμαι ένας αποτυχημένος
|
|
|
|
|
10. Έχω μια θετική στάση για τον εαυτό μου |
|
|
|
|
Για τις ερωτήσεις 1, 3, 4, 7, 10:
Αν απάντησες “συμφωνώ απόλυτα”, βάλε 3
Αν απάντησες “συμφωνώ”, βάλε 2
Αν απάντησες “δε συμφωνώ”, βάλε 1
Αν απάντησες “διαφωνώ τελείως”, βάλε 0
Για τις ερωτήσεις 2, 5, 6, 8, 9:
Αν απάντησες “συμφωνώ απόλυτα”, βάλε 0
Αν απάντησες “συμφωνώ”, βάλε 1
Αν απάντησες “δε συμφωνώ”, βάλε 2
Αν απάντησες “διαφωνώ τελείως”, βάλε 3
Πρόσθεσε τους βαθμούς και των δέκα ερωτήσεων. Όσο πιο υψηλό το σκορ, τόσο πιο υψηλή η αυτοεκτίμηση.
Προσοχή. Aυτό το test έχει ενημερωτικό και όχι διαγνωστικό σκοπό και δεν μπορεί να αντικαταστήσει την γνώμη ειδικού.